درمان آلزایمر چیست؟ + علائم آلزایمر چیست؟
علائم آلزایمر چیست؟ فقط یک بیماری ساده و مخصوص یک عضو از بدن نیست بلکه میتواند تمامی جوانب سلامت فرد را هدف گرفته و کیفیت زندگی را به شدت کاهش دهد. از آنجایی که از دوران کودکی مغز تمام مهارت های لازم برای زندگی را آموخته و به خاطر سپرده است انسان برای انجام کوچک ترین کارهای روزمره خود به حافظهاش احتیاج دارد و در صورت از دست دادن آن به طور کلی زندگی او مختل میشود. بنابراین شناخت، پیشگیری و راهکارهای درمان آلزایمر بسیار ضروری است. برای دانستن نکات مهم مربوط به این بیماری سعی کنید تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
آلزایمر چیست؟
برای شروع بهتر است ابتدا با ماهیت این بیماری آشنا شویم و سپس به راهکارهای پیشگیری و درمان آلزایمر بپردازیم. آلزایمر عموما به عنوان از دست دادن حافظه شناخته میشود. برخی به اشتباه تصور میکنند که این اتفاق به صورت ناگهانی رخ میدهد اما در واقعیت حافظه فرد به مرور از دست میرود و قدرت و عملکرد آن به آرامی کاهش مییابد. در سطوح پیشرفته این بیماری فرد حتی قادر به انجام کارهای روزمره خود هم نیست. علائم اولیه آلزایمر ممکن است در حدود 60 سالگی دیده شود اما گاهی در سنین پایین تر مانند 60-30 سالگی هم علائم آلزایمر مشاهده میگردد.
علائم اولیه آلزایمر ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:
- از دست دادن حافظه و عدم به یاد آوردن خاطرات یا اسامی افراد مختلف
- وجود مشکل در حرف زدن و یا به یاد آوری کلمات
- داشتن رفتارهای غیر معمول و غیر قابل پیش بینی
- پیدا نکردن مسیر خانه یا دیگر مسیرهای معمول و پرتکرار
- داشتن مشکل در به یاد آوردن دستور پخت غذاها، رانندگی کردن و دیگر مهارتها
- پرسیدن سوالات تکراری از اطرافیان
- گم کردن زیاد وسایل
- تغییر غیر معمول خلق و خو و کاهش آستانه تحمل
پیشنهاد می شود با علائم سنگ کلیه و راه های دفع سنگ کلیه آشنا شوید.
علل بروز آلزایمر و علائم آلزایمر
متاسفانه علت دقیق بروز آلزایمر مشخص نیست، بنابراین نمیتوان گفت که وجود یک دلیل مشخص در فرد میتواند صد در صد منجر به بروز آلزایمر شود. مجموعهای از عوامل مانند افزایش سن، داشتن سابقه خانوادگی، وجود برخی از عوامل محیطی و سبک زندگی نادرست میتوانند به عنوان دلایل تاثیر گذار در بروز یا پیشرفت آلزایمر باشند که در ادامه هر کدام را به تفصیل بررسی خواهیم کرد. توصیه می شود با علائم آلزایمر و عوارض استرس و فشار عصبی آشنا شوید.
افزایش سن
بالا رفتن سن لزوما به معنای ابتلای حتمی به آلزایمر نیست بلکه میتواند صرفا ریسک بروز آلزایمر را افزایش دهد. در بین افرادی که آلزایمر دارند جمعیت افراد با سن بالای 65-60 سال بیشتر است. به این صورت که حدود 3/1 افراد در سن 85 سالگی و یا بیشتر ممکن است به بیماری آلزایمر مبتلا شوند.
محققان همچنان در حال تحقیق بر روی نحوه تاثیر گذاری سن بر مغز و عوامل دخیل در بروز آلزایمر در سنین سالمندی هستند. مواردی مانند افزایش تولید رادیکالهای آزاد، کاهش انرژی در دسترس سلولهای مغزی، تغییر شکل بافت مغز و ... را در دوران سالمندی ممکن است از عوامل احتمالی تاثیر گذار بر بروز آلزایمر با افزایش سن باشند.
عوامل ژنتیکی آلزایمر و داشتن سابقه خانوادگی
اگر شما در خانواده سابقه آلزایمر دارید نیازی به نگرانی زیادی نیست. وجود سابقه آلزایمر در خانواده حتی افراد درجه یک به این معنی نیست که شما حتما در آینده به آلزایمر مبتلا خواهید شد. بلکه صرفا احتمال بروز آلزایمر در سنین سالمندی برای شما بیشتر است.
عوامل محیطی و سبک زندگی نادرست
داشتن یک برنامه غذایی مناسب، انجام فعالیت فیزیکی منظم، شرکت موثر در جمعهای دوستانه یا خانوادگی، خواب کافی و داشتن سطح خوبی از سلامت روان همگی عواملی هستند که به حفظ سلامتی انسان با افزایش سن کمک میکنند. جالب است بدانید مطالعات انجام گرفته نشان دادهاند که افراد دارای سطح تحصیلات بالا با احتمال کمتری در سنین سالمندی به آلزایمر مبتلا میشوند. عوامل دیگری از جمله جنسیت و یا نژاد هم ممکن است تاثیر گذار باشند که هنوز روند و نحوه تاثیر آنها به صورت کامل مشخص نشده است.
پیشنهاد می شود با علائم فشار خون بالا و راه های درمان فشار خون بالا آشنا شوید.
راه های درمان آلزایمر
متاسفانه هنوز هیچ راه قطعی برای درمان آلزایمر کشف نشده است اما میتوان با کمک گرفتن از برخی راهکارهای درمانی سرعت پیشرفت آن را کند و یا از بروز آن پیشگیری کرد. همان طور که قبلا هم اشاره کردیم به طور کلی 2 نوع آلزایمر وجود دارد که در ادامه آنها را بهتر بررسی خواهیم کرد.
درمان آلزایمر در سالمندان
درصد زیادی از بیماران درگیر با آلزایمر از گروه سالمندان با سن بالای 60 سال هستند بنابراین دانستن نکات مفید برای کمک به درمان آلزایمر در این افراد بسیار مهم و کمک کننده است. خویشاوندان و اطرافیان نزدیک فرد سال خورده و درگیر با آلزایمر میتوانند با تلاش بیشتر و استفاده از راهکارهای درمانی که در ادامه خواهیم گفت به بهبود کیفیت زندگی و کنترل عوارض ناشی از آلزایمر کمک کنند.
درمان آلزایمر در جوانان
اگر فردی در فاصله سنی بین 60-30 سال به آلزایمر مبتلا شود در این دسته قرار میگیرد. کمتر از 10% افراد دارای آلزایمر زیر 60 سال سن دارند و بروز این اتفاق رایج نیست. آلزایمر در دوران جوانی بیشتر به دلیل وجود نقص ژنتیکی و داشتن سابقه خانوادگی روی میدهد و رعایت راهکارهای درمانی نمیتواند تاثیر زیادی در روند بهبود آن داشته باشد.
انتخاب راه درمانی مناسب برای هر دو گروه مشترک است و میتوان بنا بر دستور پزشک و بسته به شرایط مخصوص هر فرد از راهکارهای زیر برای کنترل سرعت و عوارض بیماری کمک گرفت تا کیفیت زندگی این افراد بهبود پیدا کند.
درمان آلزایمر با طب سوزنی
افراد متخصص با استفاده از سوزنهای مخصوص میتوانند به افزایش خون رسانی به سلولهای مغزی کمک کنند. در برخی از مطالعات نشان داده شده است که طب سوزنی ممکن است به بهبود خلق و خو و قدرت شناخت افراد درگیر با آلزایمر کمک کند.
برای افزایش سوخت و ساز بدن توصیه می شود بدانید برای افزایش متابولیسم بدن چه کنیم؟!
درمان آلزایمر با رایحه درمانی
برای استفاده از این راهکار درمانی از عصارههایی مانند رزماری، لیمو و اسطوخوس استفاده میشود. برای مصرف این روغنها نیازی به استفاده مستقیم آن ها بر روی پوست نیست و فقط کافی است 5-3 قطره از آنها را در داخل یک روغن حامل مانند روغن بادام حل کرده و سپس آن را استشمام کنید. در یک مطالعه کوتاه مدت که بر روی تعدادی از سالمندان انجام گرفته بود اثرات مثبتی برای بهبود قدرت تفکر در نتیجه استفاده از رایحه درمانی مشاهده شد.
درمان آلزایمر با نور درمانی
بیماری آلزایمر بخشی در مغز را که مسئول تنظیم ریتم شبانه روزی و خواب و بیداری است تغییر میدهد. بنابراین افرادی که آلزایمر دارند ممکن است در شب دچار سرگردانی شوند و نتوانند خواب راحتی داشته باشند. برای بهبود این حالت متخصصان از تکنیک نور درمانی کمک میگیرند که میتواند به بازگرداندن ریتم خواب و بیداری به حالت معمول کمک کند. درمان با تاباندن نور روشن صبحگاهی باعث افزایش بیداری در طول روز و کاهش بی قراری در شب میشود.
رژیم غذایی آلزایمری ها
همان طور که قبل تر هم توضیح دادیم سبک زندگی و رژیم غذایی یکی از عوامل تاثیر گذار و مهم بر روی سلامت کل بدن خصوصا مغز است. مغز هم مانند باقی اندامهای بدن انرژی و مواد مغذی مورد نیاز خود را از غذاهای خورده شده فراهم میکند برای همین رژیم غذایی یکی از فاکتورهای مهم و تاثیر گذار بر روی سلامت مغز و بافت آن است.
به عنوان مثال کلسیم موجود در لبنیات، حبوبات، مغزیجات و ... به ایجاد ارتباط بین نورونهای عصبی کمک میکند و یا منیزیم برای یادگیری و حافظه مهم است. امگا-3 موجود در ماهیهای چرب و گردو خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و با رادیکالهای آزاد و فاکتورهای التهابی موجود در بدن مقابله میکند. ویتامین E موجود در مغز تخمهها و روغنهای گیاهی هم مانند امگا-3 با خاصیت آنتی اکسیدانی خود از سلولهای مغزی در برابر آسیبهای احتمالی محافظت میکند. ویتامینهای گروه B خصوصا B12 و کولین که در سبوس غلات، تخم مرغ و ... وجود دارند با بخشهای مربوط به حالات روحی روانی انسان در ارتباط هستند.
همان طور که مشاهده کردید بسیاری از بخشهای مغز که مربوط به حافظه و یادگیری، کنترل خلق و خو هستند با کفایت دریافت مواد مغذی ارتباط نزدیکی دارند و وجود کمبود در هر کدام از آنها میتواند ریسک بروز آلزایمر و یا دیگر بیماریهای مرتبط با زوال عقلی را افزایش دهد. در بین انواع رژیمهای غذایی رژیم مدیترانهای مناسب ترین گزینه برای افراد دارای آلزایمر است. این رژیم سرشار از ترکیبات ضد التهابی است که میتوانند به خوبی از سلولهای مغزی محافظت کنند. مواد غذایی مانند سبزیجات، میوهها، ماهی، روغن زیتون و مغزیجات از پایههای این رژیم هستند که فواید همه آنها برای محافظت از سلولهای مغزی ثابت شده است.
توصیه می شود با علائم کبد چرب و 7 راه درمان کبد چرب آشنا شوید.
برای پیشگیری از آلزایمر چی بخوریم؟
از آنجا که روشی برای بازگرداندن کامل حافظه وجود ندارد پیشگیری از آن مهم تر از درمان آلزایمر به نظر میرسد. شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که آیا رژیم و یا مواد غذایی خاصی وجود دارند که از بروز آلزایمر جلوگیری کنند یا خیر؟ پاسخ این سوال مثبت است. قبل از شروع تخریب سلولهای مغزی و یا حتی در مراحل اولیه شروع این بیماری با داشتن یک رژیم غذایی سالم میتوان روند بیماری را کند و یا حتی آن را معکوس کرد. در ادامه تعدادی از مواد غذایی مفید برای پیشگیری از آلزایمر و زوال عقلی را بررسی خواهیم کرد.
پیشگیری از آلزایمر با سبزیجات با برگ سبز
این دسته از سبزیجات در ردیف اول لیست غذاهای مفید برای پیشگیری از آلزایمر قرار میگیرند و باید به مصرف آنها توجه ویژهای شود. سبزیجاتی مانند کلم پیچ، اسفناج، کاهو، کلم بروکلی و بروکسل در این دسته قرار میگیرند. این سبزیجات حاوی مقادیر خوبی از آنتی اکسیدان و پلی فنولهایی هستند که نقش پر رنگی در زمینه محافظت در برابر رادیکالهای آزاد و آسیب به سلولهای مغزی ایفا میکنند. همچنین این سبزیجات محتوای مناسبی از فولات دارند، فولات میتواند باعث کاهش ریسک زوال عقلی و آلزایمر شود. بسیاری از افراد برای پیشگیری از ابتلا به آلزایمر از مکمل فولات استفاده میکنند اما هنوز تاثیر مکمل یاری با آن توسط مطالعات ثابت نشده است برای همین بهتر است به جای استفاده از مکمل فولات از مواد غذایی حاوی این ویتامین بیشترمصرف شود.
پیشگیری از آلزایمر با ماهی
ماهی هم یکی دیگر از اجزای مهم و پر کاربرد برای پیشگیری و جلوگیری از پیشرفت آلزایمر و زوال عقلی است. ماهی دارای پروتئین با کیفیت و بدون چربی مضر است. چربی ماهی از نوع امگا-3 و مفید برای بازسازی نورونهای مغزی است. چون سلولهای مغزی برای ترمیم و ساخت نورونهای جدید به این اسید چرب ضروری احتیاج دارند. از بین ماهیها انواع چرب آن مانند سالمون، ساردین، ماکرل و ماهی تن برای دریافت بیشتر امگا-3 مفید تر هستند.
پیشنهاد می شود با انواع عفونت های زنانه و راه های درمان عفونت زنان آشنا شوید.
پیشگیری از آلزایمر با لوبیاها
لوبیاها در بین دیگر انواع حبوبات به دلیل داشتن محتوای بالاتری از مواد معدنی و مغذی میتوانند برای پیشگیری از انواع بیماریهای ناشی از زوال عقلی مثل آلزایمر مفید واقع شوند. لوبیاها مقادیر خوبی از کلسیم، فیبر، پروتئین، روی و منیزیم دارند. تمامی این مواد مغذی به تقویت حافظه و عملکرد آن کمک میکنند و برای حفظ سلامتی مغز و حافظه ضروری به حساب میآیند. بنابراین اگر به دنبال تقویت حافظه و پیشگیری از آلزایمر هستید سعی کنید از مقادیر بیشتری لوبیا در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
پیشگیری از آلزایمر با مغزها
مغزهای مختلف مانند گردو، بادام، بادام زمینی و ... انواعی از مواد مغذی مفید برای حفظ سلامت مغز را دارند. در بین انواع مغزیجات گردو از همه بیشتر برای پیشگیری از آلزایمر مفید است چون مقادیر خوبی از امگا-3 را هم دارد و میتواند از سلولهای مغزی در برابر حملات رادیکالهای آزاد محافظت کند. در یک مطالعه بلند مدت نشان داده شده افرادی که 5 بار یا بیشتر در روز از مغزیجات استفاده میکنند به میزان کمتری درگیر بیماریهایی مانند آلزایمر میشوند.
پیشگیری از آلزایمر با روغن زیتون
مصرف روغنهای حیوانی و یا جامد به دلیل داشتن اسیدهای چرب اشباع میتواند منجر به افزایش التهاب در بدن شوند. افزایش فاکتورهای التهابی در بدن به بافتهای مختلف از جمله مغز آسیب میرساند که نتیجه طولانی مدت این آسیبها به صورت آلزایمر و یا زوال عقلی در سالمندی خود را نشان میدهد. اما روغن زیتون نه تنها باعث ایجاد التهاب نمیشود بلکه ضد التهاب هم هست و به عنوان یک ترکیب آنتی اکسیدانی قوی میتوان از آن استفاده کرد.
پیشگیری از آلزایمر با جایگزین کردن گوشت پرندگان به جای گوشت قرمز
گوشتهای قرمز مانند گوشت گوسفند یا گوساله به دلیل داشتن چربی اشباع بیشتر ریسک ابتلا به انواع بیماریها را افزایش میدهد. برای پیشگیری از بروز آلزایمر بهتر است گوشت سفید پرندگان را جایگزین گوشت قرمز کنید و مصرف گوشت قرمز را به هفته 2-1 بار در هفته کاهش دهید.
توصیه می شود با علائم چربی خون و بهترین راه های کاهش چربی خون آشنا شوید.