پیشگیری و درمان و علائم بیماری صرع چیست؟
بیماری صرع یک بیماری عصبی است که با حملات تشنجی شناخته میشود. هر کسی ممکن است به این بیماری مبتلا شود اما بر اساس برخی از مطالعات انجام گرفته مشخص شده که در مردان احتمال ابتلا به صرع بیشتر است و آن هم به این دلیل است که مردان بیشتر در معرض عوامل خطری همچون مصرف الکل و ضربه به سر قرار دارند.
با توجه به فراگیری نسبتا بالای این بیماری شناخت علائم بیماری صرع و راهکارهای درمانی آن از اهمیت بالایی برخوردار است. ما در این مقاله سعی داریم شما را بیشتر با این بیماری آشنا کرده و در آخر تغذیه مناسب بیماری صرع را بررسی کنیم.
بیماری صرع چیست؟
همانطور که گفتیم صرع بیماری است که بر روی مغز و بافت آن تاثیر میگذارد و منجر به تشنجات مکرر در فرد بیمار میشود. تشنج در واقع یک واکنش الکتریکی غیر معمول و کنترل نشده در مغز است که باعث علائم متفاوتی از جمله لرزش شدید بدن، قفل شدن استخوان فک و ایجاد مشکل در تنفس میشود.
برای شروع این حملات صرعی سن خاصی وجود ندارد اما اصولا این بیماری یا در دوران کودکی و یا در سنین بعد از 60 سالگی شروع میشود. این بیماری اغلب اوقات مادام العمر است اما میتوان با استفاده از داروهای ضد صرع از بروز حملات تشنجی در بیماران جلوگیری کرد.
نشانهها و علائم بیماری صرع
بسته به اینکه در بیماران کدام بخش مغز آسیب دیده باشد ممکن است علائم متفاوتی دیده شود. برخی از علائم بیماری صرع به شرح زیر است:
- تکانههای ناگهانی و غیر قابل کنترل
- خیره شدن به یک فضای خالی برای مدت نسبتا طولانی
- تغییر حواس بویایی یا چشایی
- احساس سوزن سوزن شدن در پاها یا بازوها
- بی حسی و احساس خالی شدن در پاها
- بیهوشی ناگهانی و بی دلیل به صورتی که فرد نتواند بگوید چه اتفاقی افتاده است
پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: ورزش برای کمر درد
علت بروز بیماری صرع چیست؟
حدودا50% بیماران مبتلا به صرع بدون دلیل مشخصی درگیر این حملات میشوند اما نیمی دیگر ممکن است به خاطر داشتن یکی از دلایل زیر به صرع مبتلا شده باشند.
- ژنتیک : زمانی ابتلا به صرع یک الگوی خانوادگی داشته باشد و در بین افراد یک خانواده دیده شود احتمال میرود که یک نقص ژنتیکی منجر به بروز این بیماری شده است. البته همه انواع صرع الگوی وراثتی ندارند و به ژنتیک ربطی ندارند و همچنین گاهی اوقات وجود برخی از ژنها فرد را در برابر عوامل خطر دیگری مانند ضربه به سر حساس تر میکند.
- آسیبهای تروماتیک به مغز بر اثر ضربه به سر
- ایجاد ناهنجاریهای مغزی بر اثر ابتلا به یک بیماری ثانویه مانند تومور یا سکته مغزی
- عفونتهای ویروسی مانند مننژیت، HIV، آنسفالوپاتی و یا برخی از عفونتهای انگلی
- آسیب به مغز نوزاد قبل از تولد (بر اثر داشتن عفونت در مادر، تغذیه نامناسب و یا کمبود اکسیژن رسانی به جنین)
- اختلالات رشدی مانند اوتیسم (گاهی اوقات ممکن است اوتیسم همراه با صرع باشد)
خطرات بیماری صرع چیست؟
همانطور که گفتیم اصلی ترین مشکل بیماران مبتلا به صرع حملات تشنجی است که ممکن است به صورت ناگهانی و بدون هیچ هشداری رخ دهد. این حملات ممکن است جان خود فرد و یا دیگران را به خطر بیندازد و مشکلاتی برای بیمار ایجاد کند.
به عنوان مثال اگر یک بیمار مبتلا به صرع در هنگام رانندگی یا شنا درگیر حملات تشنجی شوند ممکن است حتی منجر به مرگ فرد شود. حملات صرعی همچنین در دوران بارداری هم برای مادر و هم برای جنین خطرناک است بنابراین اگر مبتلا به صرع هستید و قصد بارداری دارید حتما قبل از آن با پزشک خود مشورت کنید.
در جامعه آماری بیماران مبتلا به صرع احتمال افسردگی و داشتن مشکلاتی از قبیل اضطراب و خودکشی نیز بیشتر دیده شده که البته ممکن است به دلیل عوارض داروهای مصرفی و یا شرایط سخت مقابله و درمان بیماری صرع است.
پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: فواید میخک چیست؟
راههای درمان بیماری صرع
خوشبختانه راههای مناسبی برای کنترل شرایط بیماری صرع و حملات آن وجود دارد که میتواند کیفیت زندگی این بیماران را به میزان خوبی بهبود ببخشد. راه درمان بیماری صرع عبارت است از :
- مصرف داروهای ضد صرع
- برداشتن قسمت کوچکی از مغز که باعث حملات تشنجی میشوند
- کار گذاشتن یک دستگاه الکترونیکی کوچک که میتواند حملات تشنجی را کنترل کند
- داشتن رژیم غذایی خاص مانند رژیم کتوژنیک
رژیم غذایی مناسب بیماری صرع
رژیم غذایی مناسب و ثابت شده برای کنترل حملات صرع رژیم کتوژنیک است. در مطالعات زیادی درمان بیماری صرع با رژیم کتوژنیک دیده شده و نتایج خوبی به دست آمده است. البته بیشترین استفاده از این رژیم برای کودکانی است که به درمان با داروهای موجود پاسخ نمیدهند و برای بزرگسالان توصیه نمیشود.
نام گذاری این رژیم به این دلیل است که بدن برای سوخت و ساز خود از چربیها استفاده کرده و کتونها را تولید میکند. در رژیم کتوژنیک میزان کربوهیدرات از 55-50 درصد به فقط 10-5 درصد از کل انرژی کاهش مییابد در عوض بخش اصلی انرژی دریافتی از چربیهای سالم و در درجه بعدی پروتئینها تامین میشود.
به همین دلیل در نتیجه استفاده عمده از چربیها در رژیم غذایی بدن به ناچار برای تامین انرژی خود به سراغ چربیها میرود که نتیجه آن تولید کتون بادی است. کتون بادیها خطر زیادی ندارند و از بدن دفع میشوند اما همین کتونها میتوانند از بروز حملات تشنجی جلوگیری کرده و در صورت رعایت دقیق این رژیم زیر نظر افراد متخصص حتی میتوان به صورت کامل تشنجها را متوقف کنند.
در صورت کنترل شدن حملات تشنجی در بیماران تحت کنترل میتوان به آرامی رژیم را به حالت معمول خود بازگرداند. حتما به این نکته توجه داشته باشید که رژیم کتوژنیک برای فرد مبتلا به صرع باید حتما زیر نظر پزشک متخصص و یک متخصص تغذیه تنظیم شود و نمیتوان به صورت مستقل و سر خود آن را شروع کرد.
درمان بیماری صرع در طب سنتی
مانند بسیاری از بیماریهای دیگر طب سنتی در زمینه درمان صرع هم توصیههایی دارد که توجه به آنها خالی از لطف نیست و میتواند به کنترل حملات عصبی کمک کند. توصیههای طب سنتی در زمینه درمان بیماری صرع به شرح زیر است:
- یکی از راهکارهای پیشنهادی طب سنتی برای کاهش حملات کمک به دفع مواد زائد بدن است، بنابراین در این بیماران توصیه میشود که در صورت داشتن مشکل یبوست و دفع مدفوع بهتر از مواد طبیعی ملین استفاده شود در این زمینه عرقیجات و دمنوشهایی مانند بادرنجبویه، بابونه یا آویشن میتوانند مفید باشند.
- استفاده از روغنهایی مانند روغن بابونه در بینی که باعث گرم نگه داشتن مغز میشوند
- آفتاب گرفتن و خوابیدن در محیط گرم خصوصا در فصلهای سرد
- افزایش فعالیت بدنی و داشتن روتین ورزشی مناسب روزانه
- پرهیز از مصرف غذاهای سنگین خصوصا در وعده شام
- خون گیری به روشهای حجامت یا فصد در زمان مناسب و توسط پزشک متبحر