دلایل اصلی گرفتگی گردن | راه های درمان
گرفتگی گردن یکی از مشکلات شایع و آزاردهنده ای است که در طول زندگی بارها ممکن است به سراغ ما بیاید و می تواند ناشی از انقباض یا اسپاسم عضلات گردن باشد که اغلب با درد شدید همراه است. این وضعیت معمولاً به دلیل تنش عضلانی، نشستن در وضعیت نامناسب یا فعالیت فیزیکی ناگهانی به وجود می آید.
درد و سفتی در ناحیه گردن می‌تواند به سایر نواحی بدن مانند شانه ها و پشت سر نیز سرایت کند و کیفیت زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهد. در این متن، به بررسی علل، علائم و روش های مدیریت و پیشگیری از گرفتگی گردن خواهیم پرداخت.
دلایل گرفتی های گردن
دلایل متعددی برای گرفتگی گردن وجود دارد. با شناخت دلیل گرفتگی، درمان آن به مراتب راحت تر خواهد بود.
یکی از اولین مواردی که منجر به ایجاد انقباض عضلات گردن می شود، افزایش فشار وارد شده به گردن در طولانی مدت است. این فشار ممکن است به دلیل حمل کیف دوشی سنگین یا ورزش غیراستاندارد باشد.
قرارگیری گردن در حالت نامناسب نه تنها به عضلات گردن بلکه به مهره های ستون فقرات فشار زیادی وارد می کند؛ مانند زمانی که برای صحبت با موبایل، گوشی را بین شانه و گوش قرار می دهید. خوابیدن در حالت نادرست نیز از دیگر دلایل گردن درد است.
استرس مداوم و کم آبی بدن عاملی برای اسپاسم عضلانی و یا تشدید آن است.
سایر علل شایع عبارتند از:
- مننژیت (عفونت شدید که باعث تورم در مغز و نخاع می شود)
- اسپوندیلیت آنکیلوزان (آرتریت ستون فقرات)
- تورتیکولی اسپاسمودیک (انقباض غیرارادی عضلات گردن و چرخش سر به یک طرف)
- تنگی ستون فقرات
- اختلال مفصل گیجگاهی فکی یا TMJ
- ضربه ناشی از تصادف یا سقوط
- بیرون زدگی دیسک های گردن
راه درمان سریع گرفتگی گردن
در برخی موارد، گرفتگی گردن به حدی شدید است که فرد را از انجام کارهای روزانه منع می کند. برخی از اقدامات خانگی می تواند در کاهش شدت درد کمک کننده باشد ولی باید این نکته را در نظر داشت باشید که هیچ گونه حرکت ناگهانی و غیر تخصصی را انجام ندهید. درمان سریع گرفتگی گردن در صورتی که بدون فشار شدید انجام شود تا حدودی گرفتگی را رفع می کند. در ادامه چند روش ساده برای رفع انقباض ایجاد شده را معرفی می کنیم.
حرکت کششی گردن: حرکات کششی باعث آزاد شدن و شل شدن عضلات می شوند. می توانید این سه تمرین کششی را در خانه یا محل کار امتحان کنید:
تمرین اول
در حالت نشسته یا ایستاده به روبرو نگاه کنید. سپس به آرامی سر خود را به سمت راست بچرخانید.
دست راست را پشت سر قرار داده و به آرامی فشار وارد کنید تا وزن دست باعث شود چانه به سمت راست قفسه سینه نزدیک شود. سر را به مدت 15 ثانیه در این حالت نگه داشته و این حرکت را سه بار برای هر طرف تکرار کنید.
تمرین دوم
در حالت ایستاده یا نشسته سر را در حالت صاف قرار دهید. دست راست را از بالای سر آورده و کف دست راست را روی گوش چپ قرار دهید. سر را به آرامی به شانه راست نزدیک کنید و چند ثانیه در این حالت بمانید. همین حرکت را برای سمت چپ تکرار کنید.
تمرین سوم
در حالت ایستاده با کمر صاف، دست های خود را در پشت بدن قلاب کنید. حالا سعی کنید تا در همان حالت قلاب شده، دستان را به سمت بالا یعنی گردن ببرید. این تمرین را چندبار انجام دهید.
ماساژ ملایم گردن: با فشار آرام و دورانی عضلات گردن توسط انگشت شست می توان اسپاسم ایجاد شده را رفع کرد. برای نتیجه بهتر از یکی از دوستان یا اعضای خانواده برای ماساژ کمک بخواهید.
کمپرس سرد و گرم: در 72 ساعت اول، می توانید از یک کمپرس سرد استفاده کنید. به مدت 20 دقیقه کمپرس را روی گرفتگی قرار دهید و سپس هر چند ساعت تکرار کنید. اگر انقباض رفع نشد، کمپرس گرم را امتحان کنید. می توانید از یک حوله گرم یا یک بطری آب گرم به مدت 20 دقیقه استفاده کنید تا جریان خون در عضلات تقویت شود. حتی دوش آب گرم هم می تواند در رفع گرفتگی کمک کند. توجه داشته باشید که گرما و سرما را به طور مستقیم به پوست نزدیک نکنید و برای محافظت از پوست، یک حوله یا پارچه نازک را دور منبع گرما یا سرما بپیچید.
استفاده از مسکن: برای کاهش درد مصرف مسکن هایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن می تواند با کاهش التهاب تنش عضلانی را کمتر کند. مراقب دوز مصرفی مسکن باشید، استفاده بیش از حد با عوارض جدی همراه است.
فعالیت سبک: درست است که استراحت به بهبود گرفتگی کمک شایانی می کند اما یک فعالیت سبک هم برای رفع اسپاسم مهم است.
مطلب پیشنهادی جهت مطالعه: درمان نفخ معده
جلوگیری از درد و گرفتگی گردن
اگر چه اسپاسم عضلات قابل پیش بینی نیست و می تواند هر زمانی بروز کند اما با این حال اجتناب از برخی موارد می تواند از گرفتگی جلوگیری کند. برای کاهش احتمال گرفتگی گردن موارد زیر را رعایت کنید:
اگر در محل کار به مدت طولانی با کامپیوتر کار می کنید یا فعالیت کاری شما به صورتی است که گردن به سمت پایین خم می شود، سعی کنید در فواصل مشخص حرکات کششی انجام دهید. این کار باعث می شود تا عضلات شل شوند و از سفتی و کرختی نیز پیشگیری شود.
صفحه نمایش کامپیوتر را هم سطح با چشم تنظیم کنید تا به گردن فشار بیشتری وارد نشود.
هنگام خوابیدن به پشت یا پهلو بخوابید و از خوابیدن روی شکم خودداری کنید. همچنین، از بالشی استفاده کنید که بدن را در یک راستا قرار دهد.
اگر هنگام خواب دندان قروچه دارید، از نایت گارد (night gard) یا محافظ دهان استفاده کنید. انقباض عضلات فک باعث می شود تا گردن نیز تحت فشار قرار بگیرد.
سعی کنید وسایل سنگین را با یک دست یا روی یک شانه حمل نکنید. به جای کیف های یک طرفه از کوله پشتی های استاندارد استفاده کنید تا وزن را به طور مساوی روی شانه ها تقسیم شود.
به میزان کافی آب بنوشید تا بدن و عضلات شما هیدراته بماند.
مطلب پیشنهادی جهت مطالعه: پروبیوتیک برای لاغری
برای جلوگیری از گردن درد ناشی از استرس این موارد را انجام دهید:
- مدیتیشن
- تمرین تنفس عمیق
- شرکت در جلسات یوگا یا تای چی
- ماساژ یا طب سوزنی
- دوش آب گرم
- پیاده روی
انقباض و گرفتگی گردن یکی از مشکلات شایع است اما اگر به طور مکرر به آن دچار می شوید لازم است تا در سبک زندگی و انجام کارهای روزانه تجدید نظر کنید. با رعایت نکات پیشگیرانه، حرکات کششی منظم و توجه به وضعیت درست نشستن و خوابیدن می توان از بروز این مشکل جلوگیری کرد.
سایر راه های درمانی نیز که در متن به آن ها اشاره شد کمک کننده هستند. اگر علائم ادامه دار یا شدید شدند حتما به متخصص یا فیزیوتراپ مراجعه کرده تا علت اصلی شناسایی و درمان مناسب انجام شود. به یاد داشته باشید که مراقبت از سلامت گردن و ستون فقرات، بخشی از یک سبک زندگی سالم است.
