برای درمان رفلاکس معده چی بخوریم؟+رژیم غذایی رفلاکس معده
مشکل رفلاکس ممکن است برای هر کسی پیش بیاید، اما در برخی افراد رفلاکس تکرار میشود و تکرار آن میتواند عوارض ناخوشایندی مانند سوزش سر دل را به دنبال داشته باشد. افرادی که درگیر رفلاکسهای شدید هستند برای جلوگیری از تکرار عوارض آن به دنبال درمان سریع رفلاکس معده هستند. ما در این مقاله سعی داریم ابتدا با رفلاکس معده و دلیل بروز آن آشنا شویم و سپس در مورد راه های درمان رفلاکس صحبت کنیم پس با ما همراه شوید.
رفلاکس معده چیست و چرا به وجود می آید؟
از آن جایی که معده جایگاهی برای ترشح اسید است، پوشش محافظتی دارد که آن را در برابر اسید معده محافظت میکند. اما این پوشش مقاوم در سایر قسمتهای لوله گوارش وجود ندارد، برای همین بازگشت اسید معده به سمت مری که مجرای وصل کننده دهان به معده است میتواند به مری آسیب وارد کرده و باعث ایجاد سوزش در این ناحیه شود. رفلاکس در واقع همین بازگشت اسید معده به مری است که در صورت تکرار شدن میتواندآسیبهای جدی را به این ناحیه وارد کند.
این سوال که دلیل به وجود آمدن رفلاکس معده چیست؟ میتواند برای هر شخص پاسخ متفاوتی داشته باشد. در برخی افراد بالا بودن استرس و اضطراب میتواند بر دریچه انتهایی مری اثر گذاشته و باعث شل شدن آن بشود، همچنین بعضی از انواع سبک زندگیهای غلط مانند خوابیدن بلافاصله بعد از غذا یا نوشیدن مایعات بسیار گرم یا استعمال دخانیات میتوانند باعث ایجاد رفلاکس و زخم مری شوند.
درمان رفلاکس معده شدید
درمان رفلاکس معده میتواند شامل دارودرمانی، تغییر سبک زندگی و در برخی مواد جراحی باشد. البته با دو روش اولی تقریبا اکثر افرادی که رفلاکس معده دارند درمان میشوند و در موارد کمی جراحی نیاز میشود. در ادامه انواع راههای درمانی را به تفصیل بررسی خواهیم کرد.
برای درمان زخم معده با رژیم غذایی مقاله برای زخم معده چی خوبه را مطالعه کنید.
تغییرات سبک زندگی برای درمان رفلاکس معده
تغییرات سبک زندگی میتواند در خط اول درمان قرار بگیرد و حتی گاهی با رعایت توصیههای لازم دیگر نیازی به مصرف دارو نیست و با همین چند راهکار ساده میتوان از پیشرفت این بیماری جلوگیری کرد. در ادامه تعدادی از این تغییرات مفید را بررسی خواهیم کرد:
تلاش برای کاهش وزن
اگر شما مشکل چاقی یا اضافه وزن دارید این عامل میتواند دلیل رفلاکس در شما باشد. سعی کنید با داشتن سطح فعالیت مناسب و همچنین تنظیم کالری دریافتی زیر نظر یک متخصص تغذیه به صورت اصولی وزن خود را کاهش دهید. این عامل باعث میشود فشار وارده بر معده شما کاهش یافته و ریسک رفلاکس را پایین بیاورد.
قرار گرفتن سر بالاتر از تنه در هنگام خواب
سعی کنید در زمان خواب سر را به صورتی قرار دهید که با بدن زاویه 30 تا 45 درجه بسازد و در راستای تنه نباشد. همچنین سعی کنید در فاصله 2-1 ساعت بعد از غذا دراز نکشید تا غذا از معده به دریچه انتهای مری فشار نیاورد و باعث رفلاکس نشود. راه رفتن با سرعت کم بعد از غذا یا انجام فعالیتهای روزمره میتواند باعث حرکت راحت تر غذا به سمت پایین باشد و همچنین به فرآیند هضم هم کمک کند.
استعمال دخانیات ممنوع
انواع دخانیات مخصوصا سیگار به دلیل ترکیباتی که دارند بر روی اسفنکتر یا دریچه انتهایی مری اثر گذاشته و باعث شل شدن این دریچه میشوند. برای همین مقاومت این دریچه کم میشود و اسید معده و غذا میتوانند به راحتی وارد مری شوند. سعی کنید اگر رفلاکس دارید دیگر سیگار نکشید تا مشکلتان حاد تر و شدید تر نشود و به سمت بهبودی حرکت کنید.
رژیم غذایی خود را اصلاح کنید
از آنجایی که مشکل اصلی این بیماری دستگاه گوارش است پس ارتباط مستقیمی با غذای دریافتی دارد. برای داشتن رژیمی مناسب این بیماری باید تعدادی از مواد غذایی حذف و یا محدود شوند و بالعکس مصرف برخی از غذاهای مفید جایگزین گردند. در بخش بعدی به خوبی با رژیم مناسب رفلاکس معده آشنا خواهید شد.
رژیم مناسب برای درمان رفلاکس معده
اینکه معده شما تا چه اندازه اسید ترشح کند به نوع غذایی که میخورید بستگی دارد. در افرادی که رفلاکس معده دارند ترجیح بر این است که تولید و ترشح اسید معده کاهش پیدا کند تا در اثر رفلاکس آسیب کمتری به مری وارد شود و همچنین خوردن مواد غذایی که هضم سریع تر و آسان تری دارند داخل این رژیم در اولویت است.
پیشنهاد می شود با راهکار های رفع یبوست برای درمان یبوست شدید آشنا شوید.
غذاهای مجاز و مفید برای رفلاکس معده
مواد غذایی معرفی شده در پایین ممکن است در شما باعث تسکین علائم شود و کاهش فوری رفلاکس معده را به دنبال داشته باشد اما این امکان هم وجود دارد که با خوردن مواد غذایی گفته شده تغییری در علائم خود احساس نکنید. اما نا امید نشوید و تمامی آن ها را امتحان کرده تا آخر غذای مناسبتان را پیداکنید.
1. غذاهای دارای فیبر بالا
زمانی که شما یک وعده غذایی حاوی فیبر مصرف میکنید تا مدت زمان طولانی تری احساس سیری خواهید داشت و کمتر به دنبال ریزه خواری یا پرخوری میروید که ممکن است باعث بدتر شدن رفلاکس شوند. غذاهای متنوعی هستند که محتوای فیبر بالایی دارند، غذاهایی مثل:
انواع نان سبوس دار و یا برنج قهوهای
اوتمیل با جودو سر پرک
انواعی از سبزیجات برگ دار مانند سبزی خوردن، اسفناج، کلم بروکلی و ...
سبزیجات غدهای مانند سیب زمینی، هویج، چغندر و ...
2. مواد غذایی با خاصیت قلیایی
برخی از غذاها هستند که باعث افزایش ترشح اسید معده میشوند و بعضی بالعکس عمل میکنند. به آن دسته از غذاهایی که باعث ترشح زیاد اسید معده نمیشوند اصطلاحا مواد غذایی قلیایی میگوییم این دسته از غذاهای بیشتر شامل منابع غذایی گیاهی میشوند که شامل موارد زیر هستند :
- ملون
- موز
- سیب
- گلابی
- خربزه
- انواع کلم مانند کلم بروکلی، گل کلم و ...
- رازیانه
- دانههای گیاهی و آجیل
پیشنهاد می شود با کیست سینه که در بسیاری از بانوان شایع است آشنا شوید.
3.گوشت بدون چربی
غذاهای با چربی بالا زمان زیادی را باید در معد صرف کنند و هضم کند تری دارند. برای همین توصیه میکنیم از انواع گوشتهای بدون چربی مانند مرغ، بوقلمون، ماهی و دیگر غذاهای دریایی استفاده کنید. البته سعی کنید همین گوشتها را هم به صورت بخارپز، آب پز یا کبابی مصرف کنید و مصرف غذای سرخ کرده خود را کاهش دهید.
4. سفیده تخم مرغ
زرده تخم مرغ به دلیل داشتن مقادیر نسبتا بالایی از چربی ممکن است باعث تشدید علائم رفلاکس شود. بنابراین بهتر است زرده را نسبت به سفیده کمتر و محدود تر مصرف کنید. اما میتوانید با خیال راحت سفیده را به صورت آب پز شده و البته در مقدار مناسب مصرف کنید.
5. چربیهای سالم
همه انواع چربی هم برای رفلاکس معده مضر نیست و شما میتوانید روغنهای گیاهی و غیر اشباع را جایگزین چربیهای جامد، اشباع و ترانس کنید. این روغنها هضم راحت تری دارند و التهابات موجود در بدن را هم کاهش میدهند. انواعی از روغنهای گیاهی مانند زیتون، کنجد، کانولا، سویا و آفتابگردان در این دسته از روغنهای سالم قرار میگیرند.
6. زنجبیل
زنجبیل به دلیل خواص دارویی و البته ضد التهابی که دارد میتواند در زمان داشتن سوزش سر دل به کمک شما بیاید و باعث تسکین دردتان شود. میتوانید از ریشه تازه زنجبیل به صورت پوره شده در انواع نوشیدنی و اسموتیهای خود استفاده کرده و یا دمنوش آن را برای کاهش علائمتان امتحان کنید.
پیشنهاد می شود مقاله سرطان رحم را مطالعه کنید.
7. شیر و ماست کم چرب
شیر میتواند با خاصیت بافری خود باعث کاهش احساس سوزش سر دل بشود. خاصیت بافری در واقع همان خنثی کردن اسید معده است. شیر با به وجود آوردن یک سد مخاطی از دیواره مری و معده در برابر اسید معده محافظت میکند و به همین دلیل باعث ایجاد حس آرامش در افراد دارای رفلاکس خواهد شد. البته به این نکته توجه کنید که همه انواع لبنیات این خاصیت را ندارند و مصرف لبنیات پرچرب میتواند تاثیر بالعکس هم داشته باشد و باعث تشدید رفلاکس گردد.
غذاهای مضر برای رفلاکس معده
غذاهای نام برده در لیست زیر میتوانند به دلایل مختلفی باعث تشدید رفلاکس معده شوند. اما به هر حال سعی کنید به میزان کمتری از این غذاها استفاده کنید و یا در صورت امکان مصرف آنها را قطع کرده و با دیگر مواد غذایی مفید جایگزین نمایید.
1. شکلات های کاکائویی
نشان داده شده ترکیبی به نام متیل گزانتین که در شکلات وجود دارد میتواند بر دریچه انتهایی مری اثر گذاشته و آن را شل کند و باعث تشدید رفلاکس در فرد گردد. سعی کنید علاوه بر کاهش مصرف انواع شکلات کاکائویی از مصرف مواد غذایی که در تهیه آنها از کاکائو استفاده شده است هم پرهیز کنید. محصولاتی مانند انواع کیک و بیسکوئیتهای شکلاتی و یا شیرکاکائو.
2. ادویههای تند، سیر و پیاز
این مواد غذایی در بسیاری از افرادی که مشکل رفلاکس معده دارند باعث تشدید سوزش معده میشود. البته که ممکن است تاثیر زیادی در ترشح اسید معده نداشته باشند اما به دلیل مواد محرکهای که دارند میتوانند باعث آسیب بیشتر به بخشهای آسیب دیده مری و معده شوند و درد را افزایش دهند. میتوانید از سیر و پیاز به مقدار متوسط تا کم در غذاهای خود به صورت پخته شده استفاده کنید چون به صورت پخته کمتر باعث ایجاد حس سوزس سر دل میشوند.
3.نعنا
نعنا خاصیت تحریک کنندگی دارد و باعث شل شدن دریچه انتهای مری شده و مصرف آن میتواند برای این افراد اذیت کننده باشد. علاوه بر نعنای تازه محصولاتی که در تهیه آنها از عصاره نعنا هم استفاده شده باید محدود گردند. محصولاتی مانند آدامس نعنایی، عرق نعنا و انواع شربت و آب نبات با طعم نعنا.
پیشنهاد می شود با علائم خشکی واژن و راهکار های درمان خشکی واژن آشنا شوید.
4. میوه و سبزیجات اسیدی
همانطور که قبلا هم اشاره کردیم تعدادی از مواد غذایی میتوانند باعث تشدید ترشح اسید معده شوند. در گروه میوهها، میوههایی مانند پرتقال، لیمو ترش، گریپ فروت و آناناس اسیدی هستند و از گروه سبزیجات گوجه فرنگی به عنوان یک سبزی اسیدی شناخته میشود.
5. غذاهای پرچرب
چربی بالا در غذاهایی مانند غذاهای سرخ شده یا لبنیات پرچرب میتواند به دو دلیل باعث تشدید رفلاکس معده بشود. اول اینکه میتواند خود روی دریچه انتهایی مری اثر گذاشته و آن را شل تر کند و دومین دلیل هم این است که حرکت غذا در دستگاه گوارش را کند میکند. با باقی ماندن غذا در معده احتمال بازگشت محتویات معده به سمت مری افزایش پیدا میکند. بنابراین سعی کنید بیشتر از روشهای پخت غیر سرخ کردنی برای غذای خود استفاده کنید و از مصرف انواع تنقلات و مواد غذایی پرچرب خود داری کنید.
درمان رفلاکس معده در طب سنتی و اسلامی
اگر به دنبال درمان گیاهی رفلاکس معده هستید تا آخر این قسمت با ما همراه شوید. ما در این بخش قصد داریم تعدادی از درمانهای گیاهی که هم در طب نوین و هم در طب سنتی به آن پرداخته شده است را بررسی کنیم.
1. بادام
بادام یکی از مواد غذایی قلیایی قوی به شمار میرود که میتواند با خنثی کردن اسید معده عوارض ناشی از رفلاکس را کاهش دهد. میتوانید بادام را به صورت خام و یا به شکل شیر بادام در میان وعده خود مصرف کنید. برای درست کردن این معجون ضد اسید میتوانید حدود 12-10 عدد بادام را پوست بگیرید و به همراه یک لیوان آب و کمی عسل مخلوط کنید تا یک محلول همگن مانند شیر به دست آید. این معجون یک راه مناسب برای درمان رفلاکس معده در خانه است که میتواند برای همه در دسترس باشد و روش تهیه راحت و سریعی هم دارد.
توصیه می شود مقاله رژیم دیابتی ها را بخوانید.
2. دمنوش بابونه
بابونه خواص زیادی دارد که یکی از آنها آرامش بخشی آن است. این دمنوش گیاهی میتواند در افرادی که به دلیل داشتن استرس زیاد درگیر رفلاکس معده شدهاند با کاهش استرس باعث درمان رفلاکس معده و علائم آن میشود. همچنین به دلیل خواص ضد التهابی با التهابات ایجاد شده در لوله گوارش به دلیل رفلاکس اسید مقابله کرده و سوزش سر دل را تسکین میدهد. با وجود خواصی که درباره بابونه گفتیم میتوان گفت بهترین دارو برای رفلاکس معده مصرف دمنوش بابونه به صورت روزانه است. میتوانید برای اینکه خواب آرامی داشته باشید از این دمنوش قبل از خواب استفاده کنید.
3.شیرین بیان
ریشه شیرین بیان به دلیل ترکیبات خاصی که دارد میتواند مانند یک آنتی اسید عمل کرده و برای کاهش فوری رفلاکس معده گزینه مناسبی است چون اسید معده را تا حدود خوبی خنثی میکند و حتی در مطالعات نشان داده شده که این داروی گیاهی میتواند برای درمان زخم معده هم موثر باشد. البته افرادی که باردار هستند و یا فشار خون بالایی دارند باید در مصرف این گیاه احتیاط کنند.
پیشنهاد می شود با روش های واقعی جلوگیری از ریزش مو آشنا شوید.