5 راه اصلی درمان آرتروز + علائم آرتروز چیست؟

پیشگیری و درمان و علائم آرتروز

آرتروز مجموعه‌ای از بیماری‌های التهابی را تشکیل می‌دهد که در نتیجه نقص در عملکرد سیستم ایمنی به وجود آمده‌اند. انواع این بیماری در افراد مختلف با گروه‌های سنی متفاوت شایع است که البته گروه سنی میانسالان و سالمندان را بیشتر درگیر می‌کند. با توجه به شیوع این بیماری مهم است که درباره آن اطلاعات بیشتری کسب کرده و با راه‌های درمان آرتروز بیشتر آشنا شوید. متاسفانه این بیماری به صورت قطعی قابل درمان نیست اما می‌توان با استفاده از راهکارهای مختلف علائم آن را کاهش داد که در پایان این مقاله این راهکارها را بررسی خواهیم کرد.

آرتروز چیست؟

همانطور که اشاره کردیم به مجموعه‌ای از انواع بیماری‌های التهابی به طور کلی آرتروز گفته می‌شود. در واقع در انواع بیماری آرتروز سیستم ایمنی به بافت‎ها به اشتباه حمله کرده و باعث ایجاد التهاب در این بافت‌ها شده است. بسته به اینکه دقیقا کدام بافت مورد حمله واقع شده باشد می‌توان علائم متفاوتی را در بیماران مشاهده کرد.

استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید در بین دیگر انواع آرتروز شایع تر هستند. در استئوآرتریت بافت سخت استخوان و پوشش لغزنده انتهای استخوان دچار التهاب می‌شود اما در آرتریت روماتوئید سیستم ایمنی مستقیما مفاصل و خصوصا پوشش آن‌ها را هدف می‌گیرد.

پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: علائم افسردگی چیست؟

علائم آرتروز چیست؟

بسته به اینکه مفاصل در کدام بخش بدن مورد حمله واقع شده باشند علائم متفاوتی در افراد می‌توان مشاهده کرد که به تفکیک آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

1-علائم بروز آرتروز در زانوها

• داشتن صدا در حین حرکت دادن پاها
• راه رفتن مشکل و دردناک
• احساس درد در مفاصل که با تغییرات دمایی شدید تر می‌شود
• احساس سفتی در مفاصل
• تورم و قرمزی پوست زانوها
• قفل شدن زانو زمانی که می‌خواهید آن را خم کنید
• گرمی پوست در قسمت زانوها

2-علائم بروز آرتروز در دست‌ها

• داشتن درد در کل دست
• متورم شدن مفاصل مچ و یا انگشتان
• احساس سفتی در مفاصل
• ضعیف شدن دست‌ها

بیشتر بدانید: راه های درمان سنگ صفرا چیست؟

3-علائم بروز آرتروز در پاها

بخش‌های مختلفی از پا ممکن است به آرتروز درگیر شوند، به عنوان مثال مفصل مچ پا، لگن یا ساق پا ممکن است آسیب ببینند. به صورت کلی علائم زیر ممکن است در این افراد دیده شود ؛

• احساس درد در پاها که ممکن است به صورت تدریجی زیاد شود یا ناگهانی باشد، بسته به اینکه کدام مفصل یا استخوان درگیر شده باشد شدت و مکان درد متفاوت است.
• احساس سفتی و تورم در مفاصل آسیب دیده
• بسته به نوع آرتریتی که فرد را درگیر کرده است ممکن است علائمی مانند خستگی یا تب هم مشاهده شود.

بیشتر بدانید: برای زخم معده چی بخوریم؟

چه چیزهایی باعث آرتروز می‌شود؟

بیشترین علت ایجاد آرتروز نقص در سیستم ایمنی است که شروع حملات آن می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد.

1.     سابقه ارثی

 نقص در عملکرد سیستم ایمنی ممکن است ارثی باشد و تحت شرایط به خصوصی مانند استرس یا اضطراب شدید فعال شود.

2.     بیماری‌های التهابی یا نقص در سیستم ایمنی

در برخی موارد ممکن است بروز آرتروز در ادامه بیماری‌های دیگری مانند نقرس و لوپوس باشد چون این اختلالات هم در نتیجه نقص متابولیکی و یا سیستم ایمنی به وجود آمدند و وجود التهاب طولانی مدت در بدن ممکن است مفاصل را هم درگیر کرده و منجر به آرتروز شوند.

3.     آرتریت واکنشی

برخی عفونت‌ها ممکن است پاسخی مشابه آرتروز را به دنبال داشته باشد که به آن آرتریت واکنشی گفته می‌شود و خوشبختانه موقت است ولی ممکن است تا حدود 6 ماه ادامه داشته باشد.

4.     آسیب به مفاصل

برخی از آسیب‌های جدی و درمان نشده مانند آسیب‌های ورزشی و یا ورزش‌های شدید و تکراری که به مفاصل فشار می‌آورند هم ممکن است در آینده منجر به آرتروز در مفاصل شوند.

5.     استعمال دخانیات

افراد سیگاری که فعالیت مناسبی ندارند هم در معرض ابتلا به آرتروز در سنین میانسالی و سالمندی هستند.

 بیشتر بدانید: درمان قطعی تیروئید پرکار

راه‌های پیشگیری از آرتروز

 همه آرتریت ها قابل پیشگیری نیستند چون همانطور که اشاره کردیم برخی از آن‌ها ارثی هستند و پیشگیری کردن از آن‌ها ممکن نیست. اما می‌توان با رعایت نکاتی شروع آن را به تاخیر انداخت. راهکارهای زیر می‌توانند تا حدودی به شما کمک کنند که یا به طور کامل از بروز آرتروز جلوگیری کنید و یا وقوع آن را به تاخیر بیندازید.

1.     امگا-3

امگا-3 یک اسید چرب ضروری است و باید حتما از طریق رژیم غذایی دریافت شود چون بدن قادر به ساخت آن نیست. این اسید چرب ضروری یکی از مهم ترین آنتی اکسیدان‌هاست و چون آرتروز یک بیماری التهابی است پس حتما باید در رژیم غذایی برای آرتروز به آن توجه کرد. منابع غنی امگا-3 ماهی‌های چربی مانند سالمون یا ساردین هستند که مصرف آن‌ها نسبت به منابع گیاهی مانند گردو یا تخم کتان اولویت دارند.

2.     کاهش وزن

مفاصلی مانند زانو به شدت تحت تاثیر وزن هستند و باید به صورت مداوم وزن بدن را تحمل کنند. نشان داده شده که کاهش تنها نیم کیلوگرم از وزن بدن می‌تواند به اندازه یک وزنه 2 کیلویی فشار وارده بر روی زانوها را کاهش دهد. از طرفی داشتن توده چربی اضافه در بدن می‌تواند باعث افزایش التهاب در بدن و افزایش ریسک ابتلا به آرتروز شود.

بیشتر بدانید: علائم سرطان روده چیست؟

3.     داشتن تمرینات منظم

برخورداری از روتین ورزشی به صورت روزانه از جهات متفاوتی می‌تواند باعث کاهش ریسک ابتلا به آرتروز شود. از یک جهت به دلیل کمک به کاهش وزن و از طرف دیگر کمک به تقویت عضلات حمایت کننده از مفاصل. البته در بین انواع ورزش‌ها انواع قدرتی یا کششی بهتر می‌توانند کمک کننده باشند چون باعث تقویت بهتر قدرت عضلانی می‌شوند.

4.     سیگار را ترک کنید

سیگار یکی از عواملی است که می‌تواند التهاب بدن را افزایش دهد و همچنین یک ترکیب آنتی اکسیدانی مهم مانند ویتامین C را تخریب می‌کند. تمامی این موارد می‌تواند ریسک فاکتور مهمی برای ابتلا به انواع بیماری‌های التهابی مانند آرتروز باشد.

5.     عفونت را به موقع درمان کنید

داشتن عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی صرفا باعث بروز علائمی مانند گلو درد نمی‌شوند این عفونت‌ها در صورت بی توجهی ممکن است به جریان خون وارد شده و به مفصل‌ها برسند که در نتیجه آن سیستم ایمنی به مفاصل حمله می‌کند و آرتریت واکنشی یا اصطلاحا سپتیک ایجاد می‌شود.

6.     کنترل قند خون

دیابت و آرتروز دو بیماری هستند که می‌توانند با یکدیگر مرتبط باشند. قند خون کنترل نشده می‌تواند با بالا نگه داشتن سطح التهاب در بدن و افزایش تولید رادیکال آزاد که عامل اصلی بیماری‌های التهابی و نقص ایمنی است منجر به آرتروز شود. از طرفی چندین ریسک فاکتور مشترک مانند نداشتن فعالیت بدنی مناسب و اضافه وزن بین دیابت و آرتروز مشترک است. بنابراین برای کاهش ریسک ابتلا به آرتروز سطح قند خون خود را در حالت نرمال نگه دارید.

7.     مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان

آنتی اکسیدان‌ها در منابعی مانند انواع میوه‌ها و سبزیجات تازه و رنگی، ادویه‌هایی مانند زردچوبه و زنجبیل، چای سبز و بابونه وجود دارند. سعی کنید حتما روزانه مقدار مناسبی از این مواد غذایی را مصرف داشته باشید تا به خوبی تولید اکسیدان‌های مضر در بدن خود را کاهش دهید.

بیشتر بدانید: علائم و درمان سرطان معده چیست؟

راه‌های درمان آرتروز

متاسفانه هیچ راه قطعی برای درمان آرتروز وجود ندارد. راهکارهای درمانی صرفا برای این هستند که میزان درد را کاهش داده و آن را قابل تحمل تر کنند و یا به بهبود و حفظ عملکرد مفاصل کمک کنند. راه‌های درمانی ممکن است بلند مدت یا کوتاه مدت باشند که در ادامه تعدادی از آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

1-دارو درمانی برای آرتروز

• داروهای مسکن برای کاهش درد ناشی از حملات مانند استامینوفن، ایبوپروفن، آسپیرین و یا سایر داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی
• استفاده از داروهای غضروف ساز و مکمل کلسیم برای حفظ توده استخوانی و مفاصل

2-درمان آرتروز با راهکارهای خانگی

• استفاده از کمپرس‌های گرم یا سرد، برای کاهش درد می‌توانید از حمام آب گرم یا حوله گرم استفاده کنید اما برای کاهش التهاب استفاده از کمپرس یخ بهتر است.
• بی حرکت نگه داشتن موقت مفاصل به وسیله آتل برای استراحت دادن به مفاصل
• تسکین درد مفاصل با ماساژهای مخصوص برای بهبود جریان خون در مفاصل و ایجاد گرمای مطلوب

پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: راه های درمان و علائم سکته مغزی چیست؟

3-درمان آرتروز با طب سوزنی

طب سوزنی یک روش درمانی برگرفته شده از طب سنتی چین است که می‌تواند با تحریک اعصاب و ترشح برخی مواد باعث تسکین درد مفاصل آسیب دیده شود. اگرعلاقه مند به انجام این راهکار درمانی هستید بهتر است حتما زیر نظر افراد متخصص آن را انجام دهید.

4-درمان آرتروز با تغذیه مناسب آرتروز

بهترین رژیم غذایی برای آرتروز برنامه غذایی است که تنوع کافی داشته باشد و بتواند انواع املاح و ویتامین‌های مورد نیاز فرد را تامین کند.

• سعی کنید از انواع گروه‌های غذایی مانند میوه‌ها و سبزیجات، لبنیات، حبوبات، آجیل، غلات خصوصا از نوع سبوس دار را در رژیم غذایی خود داشته باشید.
• منابع غذایی حاوی امگا-3 مانند ماهی‌های چرب، دانه کتان، مغزها خصوصا گردو را حتما مصرف کنید.
• یک دفترچه ثبت غذاهای دریافتی داشته باشید و سعی کنید غذاهایی که باعث تشدید علائم شما می‌شوند را یادداشت کنید. اگر در این زمینه به نتیجه مشخصی رسیدید درباره حذف آن حتما با مشاور تغذیه خود مشورت کنید تا جایگزین‌ آن‌ها را به شما معرفی کند و از بروز کمبود در آینده جلوگیری نماید.
• از مصرف منابع غذایی حاوی کلسیم غافل نشوید تا از بروز پوکی استخوان در آینده پیشگیری شود.

پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: درمان بیماری اگزما چیست؟

5-درمان آرتروز با طب سنتی

• استفاده از روغن شوید یا سیاه دانه یا بادام تلخ برای ماساژ به دلیل داشتن خواص ضد التهابی (حتما قبل از استفاده مطمئن شوید که حساسیت ندارید)
• استفاده از پودر سنجد به صورت روزانه همراه با شیر گرم و مقداری عسل
• استفاده از ادویه‌ جاتی مانند زیره، زرد چوبه و زنجبیل در غذاها
• مصرف مرتب حبوبات به دلیل داشتن محتوای خوبی از کلسیم و مواد معدنی

پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: علائم آسم چیست؟